ΕΚΠΟΜΠΗ 17η - Ο Στάνισλαβ Λεμ και τα Φιλοσοφικά του Ρομποτάκια

Όπου διαβάζουμε άλλες δυο υπέροχες ιστορίες //

του Στάνισλαβ Λεμ με ρομποτάκια // Στη μια

το ρομπότ που κατασκευάζει ο επιστήμονας

Τρερλ πεισματικά απαντάει πως 2+2=7 //

Άραγε πρόκειται για την πιο χαζή 

σκεπτόμενη μηχανή // που υπήρξε

ποτέ // ή μήπως το ρομπότ αυτό

έχει κατακτήσει το ανθρώπινο

ίδιον της επιμονής // και της

ελεύθερης σκέψης;

Όταν ο Τρερλ θα παγιδευτεί σε μια σπηλιά //

από το εξοργισμένο δημιούργημά του //

θα απαντήσει και αυτός πως 2+2=7 //

Τι είναι αντικειμενική γνώση // και τι

ανήκει στα πολιτικά της γνώσης;//

Όποιος έχει την ισχύ // μήπως

ορίζει ακόμα και τα

μαθηματικά;

Τελικά, ο Τρερλ θα μετανιώσει //

ΟΧΙ! // Δυο και Δυο κάνουν Τέσσερα! //

εις τους αιώνες των αιώνων! // Άραγε

υπάρχει αντικειμενική γνώση // ή κάθε

γνώση είναι και μια μορφή πίστης; //

Κάτω από σωρούς από βράχια // το

ρομπότ θα ψελίσει τις τελευταίες

του λέξεις //

2+2=7...

Στη δεύτερη ιστορία, ο Τρερλ θα επινοήσει

ένα άλλο ρομποτάκι // που μπορεί να

παράξει οτιδήποτε αρχίζει από το

γράμμα "μι" // Ο φίλος του ο

Κλαπάουκιους θέλοντας να το

δοκιμάσει // θα του ζητήσει να

παράξει το Μηδέν // και έτσι αυτό

θα αρχίσει να διαλύει //

τον κόσμο μας...

"Ρομπότ, σταμάτα! Πλάκα κάναμε" //

όμως είναι αργά // Το ρομπότ δεν μπορεί

να ξαναφτιάξει ό,τι χάλασε // ξέρει μόνο

να φτιάχνει ό,τι αρχίζει από - "μι" //

Έκτοτε ο Κόσμος θα απομείνει //

γεμάτος τρύπες και ελλείψεις...

Ζητήματα σημαντικής // η γλώσσα

που κόκκαλα δεν έχει // που

 χαλά και κατασκευάζει

το σύμπαν

Η εκπομπή μας κλείνει με μερικές

παρατηρήσεις // για την Επιστημονική

Φαντασία // μπουρδουκλωμένες //

γιατί δεν πρόλαβα να τις σημειώσω

// και μ' ένα φριχτό γραμματικό λάθος

Λοιπόν! // Η πρώτη εμφάνιση της

εικόνας του ρομπότ // έγινε στο θεατρικό

έργο του τσέχου συγγραφέα Karol Čapek

"R.U.R.", το 1920 // Τα ρομπότ θα

εμφανισθούν σε δυο κύριες εκδοχές //

είτε ως πειθήνιοι υπηρέτες // εκφράζοντας

φαντασιώσεις αφθονίας ή κοινωνικής

ευταξίας // είτε ως μεταφορά // για 

τους εκμεταλλευόμενους // που 

μια μέρα εξεγείρονται

Ο Ισαάκ Ασίμοφ // ο Άρθουρ Κλαρκ //

ο Στάνισλαβ Λεμ θα γράψουν για αυτά //

ενώ η μορφή τους θα επανέλθει και πάλι

τις τελευταίες δεκαετίες // με τη μορφή

του cyborg στο μετά-αποκαλυπτικό

cyberpunk // άνθρωποι - μηχανές //

μηχανές - άνθρωποι // οι πολλαπλοί

Μύθοι της Μηχανής // και ο 

δίκοπος χαρακτήρας της

Η επιστημονική φαντασία // είναι μια

από τις ευγενέστερες λογοτεχνίες //

μεταμφιεσμένη με ηλεκτρόδια μεταφέρει //

την αρχέγονη ελπίδα του ανθρώπου // για

κόσμους δίχως πόνο και πείνα //

για σύμπαντα αρμονίας //

Με παππούδες της τον 

Καρτέσιο και τον Κοπέρνικο //

η επιστημονική φαντασία

ελπίζει στην τεχνολογία // και

ταυτόχρονα // αφουγκράζεται τις

υπαρξιακές αγωνίες // που αυτή

φέρει μαζί της

Όσο περισσότερο η πραγματικότητά μας //

θα ανήκει στην επιστήμη // τόσο η

λογοτεχνία αυτή θα γίνεται //

η πιο μύχια έκφρασή μας

download 

 

"Η Μηχανή του Τρερλ" και "Πώς Σώθηκε ο Κόσμος"
στην Κυβεριάδα του Στάνισλαβ Λεμ, 1979, Κάκτος

Eruption (Tarkus) - Emerson, Lake and Palmer
Stone of Years (Tarkus) - Emerson, Lake and Palmer
Iconoclast (Tarkus) - Emerson, Lake and Palmer
Mass (Tarkus) - Emerson, Lake and Palmer
Manticore (Tarkus) - Emerson, Lake and Palmer
Battlefield (Tarkus) - Emerson, Lake and Palmer
Aquatarkus (Tarkus) - Emerson, Lake and Palmer
From Left to Right - Ivan Maximov
Infinite Space - Emerson, Lake and Palmer
Om Zanka - Magma
From the Beginning - Emerson, Lake and Palmer
Ticket to the Moon - E.L.O.
Conseil des Draags (La Planete Sauvage) - Alain Goraguer

Les Fusees (La Planete Sauvage) - Alain Goraguer
Mira et Ten (La Planete Sauvage) - Alain Goraguer
Mort de Draag (La Planete Sauvage) - Alain Goraguer
Les Hommes - La Grande Co-existence (La Planete Sauvage) - Alain Goraguer
Meditation des Enfants (La Planete Sauvage) - Alain Goraguer